Erken Beyazlayan Saçlar: Nedenleri ve Geri Döndürülebilir mi?

Ashley Sukru, henüz 14 yaşındayken saçındaki ilk beyaz telleri fark ettiğinde büyük bir şaşkınlık yaşamış. Kanada’da yaşayan 28 yaşındaki genç kadın, lise yıllarında arkadaşlarının yorumlarıyla karşılaştığında saçını gizlemeye başlamış ve ebeveynlerinden saç boyasına izin istemiş. Ashley, yaşadığı deneyimi bugün sosyal medyada paylaşarak benzer durumlarla karşılaşan gençlere cesaret veriyor.

“Başlarda beyaz saçlarım yüzünden içine kapanıyordum. Ama şimdi, gümüş saçlarım kimliğimin bir parçası hâline geldi. TikTok ve Instagram’da paylaşım yaparken, birçok kadının benim yaşlarımda benzer süreçlerden geçtiğini gördüm. Amacım, beyaz saçların çirkin ya da yaşlılık işareti olmadığını göstermek.”

Beyaz Saçların Arkasında Genetik ve Yaşlanma Var

Uzmanlar, saçın ne zaman beyazlayacağını belirleyen en önemli faktörün genetik olduğunu vurguluyor. Ashley örneğinde de annesi 14 yaşında beyazlamaya başlamış, anneannesi ise 17 yaşındayken beyaz tellerle tanışmış.

Doktor Sermed Mezher’e göre, Kafkas ırkında 20’li yaşlardan önce beyazlayan saçlar, Asya ve Afrikalılarda ise 10 yıl kadar daha geç görülür. Bu yaşlardan önce beyazlama erken beyazlama olarak değerlendiriliyor.

Beyazlamanın Mekanizması: Melanositler

Saç foliküllerinde bulunan melanositler, saçın rengini sağlayan melanin pigmentlerini üretir. Siyah saçtan sorumlu olan ömelanin ve sarı/kızıl saçtan sorumlu feomelanin, yaşlandıkça veya hasar gördükçe üretimden sorumlu hücreler görevini bırakır. Sonuç olarak yeni çıkan saç telleri beyazlaşır.

Beslenme ve Mineral Eksiklikleri Etkili Olabilir

Araştırmalar, yetersiz beslenme ve vitamin/mineral eksikliklerinin erken beyazlamayı tetikleyebileceğini ortaya koyuyor. Özellikle:

• B12 vitamini (kobalamin): Alyuvar üretimi ve saç foliküllerine oksijen taşınması için kritik. Vegan beslenenlerde eksikliği sık görülüyor.

• Bakır: Melanin üretimini destekleyen enzimleri aktive ediyor. Kabuklu deniz ürünleri, koyu yapraklı sebzeler, sığır ve koyun ciğeri iyi kaynaklar.

• Demir, çinko ve folik asit: Eksiklikleri erken beyazlamayı tetikleyebilir, ancak fazlası bakır emilimini engelleyebilir.

Beslenme uzmanı Maria Marlowe, özellikle Covid sonrası fazla çinko takviyesi alanlarda bakır eksikliği görülebileceğini ve bunun saçın rengini etkileyebileceğini söylüyor.

Oksidatif Stres ve Çevresel Faktörler

Ağır metaller, sigara, alkol, psikolojik stres ve kirliliğe maruz kalmak saçtaki oksidatif stresi artırarak beyazlamayı hızlandırabiliyor. Antioksidan açısından zengin meyve ve sebzeler bu süreci yavaşlatmaya yardımcı olabiliyor.

Beyaz Saç Geri Döndürülebilir mi?

• Genetik kaynaklı beyazlamada: Saçın eski rengi genellikle geri dönmez.

• Beslenme veya mineral eksikliği kaynaklı beyazlamada: Eksiklikler giderildiğinde, saç pigmenti kısmen veya tamamen geri kazanılabilir. B12, bakır, D vitamini ve tiroid eksikliklerinin düzeltilmesi olumlu sonuçlar verebilir.

Ashley ve uzmanlar, beyazlamayı durdurmanın veya azaltmanın aylar sürebileceğini ve bu süreçte doğru beslenme ve takviyelerin önemini vurguluyor.

Sonuç

Erken beyazlama çoğu zaman genetik ve yaşlanma sürecinin bir parçasıdır, ancak stres, beslenme ve çevresel etkenler süreci hızlandırabilir. Beyaz saç, yalnızca bir estetik kaygı değil; aynı zamanda sağlığın ve yaşam tarzının bir göstergesi. Ashley’in hikayesi ise, gençler arasında beyaz saçları normalleştirme ve özgün kimliği kabul etme konusunda ilham veriyor.