Kadın Varsa, Yarın Var!

TOBB Ankara KGK Başkanı Hande Öztürk, girişimcilik yolculuğundan kadınların iş dünyasındaki rolüne kadar pek çok konuda ilham veren mesajlarını Ankara Life Dergisi’ne anlattı.

Öztürk; sanayi gibi erkek egemen bir sektörde nasıl öncü hale geldiklerini, kadınların karşılaştığı engelleri nasıl aştığını ve yeni nesil girişimcilere hangi yol haritalarını önerdiğini samimiyetle paylaştı. İyi okumalar dileriz.

Hande Hanım girişimcilik yolculuğunuzun ilk adımlarını nasıl attınız?

Babam NecilBüyükpamukçu, girişimcilik yolculuğumuzu başlatmamızda en büyük etken oldu. Aile firmamız olan Gemak Gıda Endüstri Mak. ve Tic. Ltd. Şti., 1986 yılında babam, Makine Mühendisi NecilBüyükpamukçu tarafından kuruldu. Gençlik yıllarımızdan itibaren, sürekli bir girişimcilik okulunda yetiştik. Şimdi ise ikinci kuşak olarak bu yolculuğa devam ediyoruz.

Kadın girişimci olarak sektörde karşılaştığınız zorluklar neler oldu ve bunları aşmak için hangi stratejileri benimsediniz?

Firmamız, anahtar teslimi gıda, kimya ve ilaç fabrikaları kuruyor. Bu alan, ağırlıklı olarak erkeklerin hakim olduğu bir sektör. Özellikle sanayide ve paslanmaz çelik üretiminde kadın çalışan bulmak oldukça zor. Bu yüzden, ilk başta cinsiyet temelli önyargılarla karşılaştım. Bir kadın olarak teknik bir alanda çalıştığınızda çoğu zaman ciddiye alınmıyorsunuz, özellikle Anadolu’da bu ayrımcılık daha belirgin oluyor. Bunun dışında, iş ve aile dengesini kurmak da ayrı bir mücadeleydi. Sürekli farklı coğrafyalara seyahat etmek zorunda olduğum için çocukların düzenini sağlamak çok emek istiyor. Bu noktada eşimin, aile büyüklerimin ve yardımcımın destekleri çok kıymetli oldu. Toplumda kadınlardan önce aile sorumluluklarını yerine getirmeleri bekleniyor, bu da üzerinde ekstra bir baskı yaratabiliyor. Bu zorluklarla başa çıkmak için öncelikle kendime yatırım yapmaya karar verdim. Finansal okuryazarlığımı geliştirdim, sunum ve liderlik eğitimlerine katıldım. İşimin her detayına hakim oldum, sayılarla konuşmayı ve stratejik plan yapmayı öğrendim. Ayrıca, kadın girişimcilerle bir araya geldiğimiz derneklere katıldım; bu hem moral hem de pratik açıdan büyük fayda sağladı. Zaman içinde fark ettim ki, görünür oldukça ve başarınızı somut verilerle ortaya koydukça önyargılar kırılmaya başlıyor.

Hangi vizyonla başladığınız girişimcilik yolculuğunuzda, bugüne kadar ulaştığınız hedefler hakkında neler söylemek istersiniz?

Şirketimize ilk başladığımda, yaklaşık 60 kişilik bir ekip ile küçük bir atölye ve tek bir fabrikada üretim yapıyorduk. Bugün ise 300’ü aşkın çalışanımızla, üç modern fabrikamızda müşterilerimize hizmet veriyoruz. Her anlamda büyük bir gelişim gösterdik. Yeni ve teknolojik altyapıya sahip fabrikalarımız sayesinde, artık hedeflediğimiz en üst segment üreticilere, Endüstri 4.0 uyumlu ve en son teknolojiyle donatılmış tesisler kurabiliyoruz.İşe başladığım dönemde yalnızca Mısır ve Suriye’ye ihracat yaparken, bugün 7 kıtada 57 ülkeye ürün ve hizmet sunuyoruz. Belirlediğimiz stratejik hedeflerimize adım adım ulaşıyoruz. Elbette pandemi ve ekonomik kriz gibi zorlu süreçler ilerleyişimizi zaman zaman yavaşlattı, ancak biz kararlılıkla çalışmaya devam ettik. Geldiğimiz noktada, global ölçekte ilk 10 firma arasına girmeyi başardık; şimdi hedefimiz, ilk 5’e yükselmek.Ayrıca hayata geçirdiğimiz süt fabrikası yatırımımız da en önemli hedeflerimizden biriydi ve bu hedefimizi gerçekleştirmiş olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Çok özel bir konsept oluşturduk: bir fabrikamızda tesisin üretimini yapıyoruz, diğer fabrikamızda montaj ve test süreçlerini tamamlıyoruz. Süt fabrikamız ise tamamlanmış, çalışan bir tesis olarak müşterilerimize referans olarak sunuluyor. Bu konsepti 2000’li yılların başında Almanya’da görmüştüm. Yıllar sonra bunu ülkemizde hayata geçirmek büyük bir gurur kaynağı oldu. Şu anda süt fabrikamızda günlük 25 ton süt işliyoruz, hedefimiz ise bunu en kısa sürede 80 tona çıkarmak.

TOBB Ankara KGK Başkanlığı ve Ankara Bölge Temsilciliği görevlerinizde, kadın girişimcilerin gelecekte karşılaşabileceği fırsatlar ve zorluklar hakkında ne gibi öngörüleriniz var?

Teknolojinin hızla gelişmesi, dijitalleşmenin yaygınlaşması ve esnek çalışma modellerinin artması, kadın girişimciler için önemli fırsatlar sunuyor. Günümüzde artık küçük sermayelerle büyük işler başarmak mümkün hale geldi. Özellikle e-ticaret, dijital hizmetler, sürdürülebilirlik ve sosyal etki odaklı girişimler, kadınların öne çıkabileceği başlıca alanlar arasında yer alıyor. Bununla birlikte, kadın girişimcileri destekleyen yatırım fonlarının, mentorluk programlarının ve ağ yapıların artması da bu olumlu gelişimi destekliyor.Ancak tüm bu fırsatlara rağmen, kadınlar hâlâ finansmana erişimde cinsiyet temelli eşitsizliklerle karşılaşabiliyor. Aynı zamanda, toplumsal rollerin getirdiği görünmeyen sorumluluklar, kadın girişimcilerin işlerini büyütürken sıklıkla karşılaştıkları zorluklar arasında yer alıyor.Gelecekte kadın girişimcilerin en büyük sınavları; teknolojiye ayak uydurmak, hızla değişen iş modellerine uyum sağlamak ve rekabetin yoğunlaştığı pazarda sürdürülebilirliklerini korumak olacak. Bu nedenle, hem bireysel gelişim hem de güçlü bir ekosistem desteği, kadın girişimcilerin başarı yolculuğunda belirleyici rol oynayacak.

Kariyerinizde dönüm noktası olarak gördüğünüz bir an var mı? Bu deneyim sizi nasıl dönüştürdü ve kariyerinizi nasıl şekillendirdi?

Kariyerimdeki en önemli dönüm noktalarından biri, 2010 yılında ANGİKAD – Girişimci İş Kadınları Derneği’ne üye olmam ve dernek çalışmalarında aktif rol almaya başlamam oldu. Bu süreç, hem bireysel gelişimim hem de kariyerim açısından beni büyüten, dönüştüren ve olgunlaştıran bir aşamaydı.Kadın girişimciler için çalışan bir sivil toplum kuruluşunda yer almak, bana yalnız olmadığımı gösterdi. Benzer zorlukları yaşayan birçok kadının varlığını görmek, dayanışmanın gücünü hissetmemi sağladı. En önemlisi ise, bu sorunları birlikte nasıl aşabileceğimizi deneyimleme fırsatım oldu.Sivil toplumda aktif rol almak, bana göre iyilik gibi bulaşıcı bir şey. Her kadının en az üç sivil toplum kuruluşunda aktif görev almasının çok kıymetli olduğuna inanıyorum. Bu deneyim, bana sadece ilham vermekle kalmadı; aynı zamanda güçlü bir network edinmemi sağladı ve profesyonel yaşamıma da büyük katkı sundu.

Girişimcilik dünyasında daha fazla kadının yer alabilmesi için onlara nasıl bir yol haritası önerirsiniz? Başarılı bir girişimci olmak isteyen genç kadınlara neler tavsiye edersiniz?

Girişimci olmak isteyen kadınlara verebileceğim en önemli tavsiyelerin başında, öncelikle kendilerini iyi tanımaları geliyor. Günümüzde bilgiye ulaşmak her zamankinden daha kolay. Bu nedenle, her girişimci adayının öncelikle sektör araştırması yapması, finansal okuryazarlığını geliştirmesi, dijital araçları öğrenmesi ve güçlü bir iş planı oluşturma becerisi kazanması büyük önem taşıyor.Bilgi kadar güçlü bir çevreye sahip olmak da kritik. Mentorluk almak, benzer yollardan geçmiş kadın girişimcilerle bağ kurmak ve destek ağlarının bir parçası olmak hem moral hem de stratejik açıdan büyük katkı sağlar.Mükemmel fikri ya da “doğru zamanı” beklemek, girişimcilikte sık yapılan hatalardan biridir. Önemli olan kusursuz başlamak değil; eldeki imkânlarla yola çıkmak, süreç içinde gelişmek, öğrenmek ve büyümektir. Atılan küçük bir adım bile, yalnızca sizi değil, sizden sonra gelen kadınları da cesaretlendirecektir.Kadınlar olarak kendi hikâyemizi yazarken görünür olmaktan çekinmemeliyiz. Deneyimlerimizi paylaşmak, başka bir kadına ilham olabilir. Topluma kadınların sadece çalışan değil; aynı zamanda üreten, yöneten ve yön veren bireyler olduğunu göstermek, kadın girişimciliğinin etkisini artırmak açısından çok kıymetlidir.Ayrıca iş kurarken sadece kâr odaklı değil, aynı zamanda değer odaklı düşünmek de kadın girişimcilerin fark yarattığı alanlardan biridir. Sosyal fayda sağlayan, çevreye duyarlı ve etik temellere dayanan işler kurmak, hem topluma katkı sağlar hem de girişimcinin uzun vadede sürdürülebilir başarısını destekler. Çünkü artık tüketiciler yalnızca ürün değil, aynı zamanda anlam da satın almak istiyor.Sözlerimi, TOBB Kadın Girişimciler Kurulumuzun ilham verici sloganıyla tamamlamak istiyorum: Kadın Varsa, Yarın Var.